بهاالدین حسینیهاشمی کارشناس مسائل بانکی، یکی از ابزارهای مهم کنترل نقدینگی را نظارت بانک مرکزی بر عملکرد بانکها دانست و گفت: مطالبات بانک مرکزی از بانکها یکی از بخشهای مهم پایه پولی است که باعث افزایش نقدینگی و تورم خواهد شد و زمانی این استقراض ایجاد میشود که بانکها بیشتر از منابع و توان خود اضافه برداشت داشته باشند.
حسینیهاشمی در گفت و گو با ایبِنا با بیان اینکه یکی از ابرچالشهای ما نقدینگی بسیار بالا و غیرمتناسب با تولید ملی است، تصریح کرد: در سالهای اخیر همیشه اضافه برداشت بانکها باعث افزایش بدهی آنها به بانک مرکزی و از سوی دیگر باعث افزایش پایه پولی شده است که از محل پرداخت وامهای متناوب و مکرر نیز تا ۸ برابر آن نقدینگی ایجاد شده است. در نتیجه شاهد ایجاد تورم مزمن در اقتصاد هستیم.
وی ادامه داد: نظارت بر ترازنامه بانکها که به تازگی در شورای پول و اعتبار به تصویب رسیده اقدام موثری است که میتواند به عنوان سیاست جدید ضدتورمی بانک مرکزی در کنترل نقدینگی نیز موثر باشد. وقتی این نظارتها وجود داشته باشد، بانکها نمیتوانند از طریق قدرت وامدهیشان وام و اعتبار زیادی و واهی ایجاد کنند و باعث ایجاد بینظمی در بازار پول و تورم بشوند.
کارشناس اقتصادی گفت: بانکها قدرت اعتباردهی و وام و همچنین قدرت پولسازی دارند که اگر بخواهند بی رویه و بیشتر از منابع خود تسهیلات ارائه دهند یا در صورتهای مالی و نقدینگی دستکاری داشته باشند، نقدینگی بیش از حد استاندارد ایجاد خواهد شد. این موضوع می تواند حجم نقدینگی را به صورت کاذب افزایش دهد و باعث کاهش ارزش پول یعنی بالا رفتن تورم شود.
به گفته حسینیهاشمی، بانکها باید معادل سپردههای مردم، داراییهای قابل قبول- نه دارایی واهی- یعنی وام و اعتبارهایی که دارای پشتوانه، بدون ریسک و قابل بازگشت است را در ترازنامه خود داشته باشند که ضامن سپردههای مردم باشد.
وی با بیان اینکه بانک مرکزی علاوه بر نظارت بر ترازنامه بانکها میتواند بانکها را رتبهبندی کند تا مردم انتخاب بهتری داشته باشند، تاکید کرد: بانک مرکزی مسئول بازپرداخت سپردههای مردم نیست بنابراین مهم است که مردم بدانند کدام بانک دارای استحکام مالی، ثبات و قابل اتکا و اعتماد است.